Nota 10 Rzeczowe aktywa trwałe
Wartość bilansowa
| na dzień 31.12.2015 |
na dzień 31.12.2014* |
|
|---|---|---|
| Grunty | 516 801 | 520 207 |
| Złoża mineralne | 328 793 | 332 848 |
| Budynki i budowle | 1 881 080 | 1 815 832 |
| Maszyny i urządzenia | 2 595 316 | 2 444 008 |
| Środki transportu | 127 669 | 133 164 |
| Pozostałe środki trwałe | 109 451 | 105 316 |
| 5 559 110 | 5 351 375 | |
| Rzeczowe aktywa trwałe w budowie | 870 657 | 553 731 |
| 6 429 767 | 5 905 106 |
* Dane finansowe przekształcone zgodnie z informacją przedstawioną w punkcie 2.3.1 Informacji dodatkowej do skonsolidowanego sprawozdania finansowego
Zestawienie netto rzeczowych aktywów trwałych
| Grunty | Złoża mineralne | Budynki i budowle | Maszyny i urządzenia | Środki transportu |
Pozostałe środki trwałe |
Rzeczowe aktywa trwałe w budowie |
Razem | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Wartość bilansowa netto na dzień 01.01.2015 roku |
520 207 | 332 848 | 1 815 832 | 2 444 008 | 133 164 | 105 316 | 553 731 | 5 905 106 |
| Zwiększenia, w tym: | 4 099 | – | 195 499 | 476 239 | 27 029 | 28 520 | 1 013 308 | 1 744 694 |
| Zwiększenia z tytułu nabycia, wytworzenia, oddania do eksploatacji | 3 724 | – | 190 230 | 455 596 | 19 395 | 28 478 | 1 010 740 | 1 708 163 |
| Zwiększenia z tytułu zawartych umów leasingu | – | – | – | 1 124 | 7 617 | 39 | 886 | 9 666 |
| Zwiększenia z tytułu odwrócenia | – | – | 575 | 2 682 | 17 | 3 | 150 | 3 427 |
| i wykorzystania odpisu aktualizującego | ||||||||
| Zwiększenia z tytułu przekwalifikowania z nieruchomości inwestycyjnych | 356 | – | 3 054 | 22 | – | – | – | 3 432 |
| Zwiększenia pozostałe | 19 | – | 1 640 | 16 815 | – | – | 1 532 | 20 006 |
| Zmniejszenia, w tym:(-) | (7 505) | (4 055) | (130 251) | (324 931) | (32 524) | (24 385) | (696 382) | (1 220 033) |
| Amortyzacja | (6 569) | (2 785) | (106 234) | (282 771) | (21 523) | (24 062) | – | (443 944) |
| Zmniejszenia stanu z tytułu zbycia | (463) | – | (276) | (1 100) | (287) | (34) | (248) | (2 408) |
| Zmniejszenia stanu z tytułu likwidacji | (23) | – | (1 500) | (7 380) | (2 019) | (32) | (65) | (11 019) |
| Zmniejszenia z tytułu oddania do eksploatacji | – | – | – | – | – | – | (687 096) | (687 096) |
| Zmniejszenia z tytułu utworzenia odpisu aktualizującego | (357) | – | (16 084) | (29 787) | (8 417) | (149) | (4 608) | (59 402) |
| Zmniejszenia z tytułu przekwalifikowania do nieruchomości inwestycyjnych | – | – | (559) | – | – | – | (1 288) | (1 847) |
| Różnice kursowe z przeliczenia | – | (1 270) | (11) | -85 | (5) | (3) | – | (1 374) |
| Zmniejszenia pozostałe | (93) | – | (5 587) | (3 808) | (273) | (105) | (3 077) | (12 943) |
| Wartość bilansowa netto na dzień 31.12.2015 roku |
516 801 | 328 793 | 1 881 080 | 2 595 316 | 127 669 | 109 451 | 870 657 | 6 429 767 |
| Grunty | Złoża mineralne | Budynki i budowle | Maszyny i urządzenia | Środki transportu |
Pozostałe środki trwałe |
Rzeczowe aktywa trwałe w budowie |
Razem | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Wartość bilansowa netto na dzień 01.01.2014 roku |
507 367 | 336 840 | 1 772 736 | 2 422 371 | 138 409 | 91 740 | 466 915 | 5 736 378 |
| Zwiększenia, w tym: | 22 221 | 7 490 | 187 898 | 343 145 | 17 001 | 38 895 | 642 593 | 1 259 243 |
| Zwiększenia z tytułu nabycia, wytworzenia, oddania do eksploatacji | 4 018 | – | 171 757 | 335 434 | 12 582 | 38 245 | 640 188 | 1 202 224 |
| Zwiększenia z tytułu rozliczenia nabycia spółek | 17 235 | – | 47 | 100 | 361 | 127 | – | 17 870 |
| Zwiększenia z tytułu zawartych umów leasingu | – | – | – | 3 550 | 4 015 | 503 | 880 | 8 948 |
| Zwiększenia z tytułu odwrócenia i wykorzystania odpisu aktualizującego | 136 | – | 9 934 | 1 459 | 5 | 8 | – | 11 542 |
| Zwiększenia z tytułu przekwalifikowania z nieruchomości inwestycyjnych | – | – | 1 997 | – | – | – | – | 1 997 |
| Różnice kursowe z przeliczenia | 28 | 7 490 | 321 | 1 724 | 28 | 12 | – | 9 603 |
| Zwiększenia pozostałe | 804 | – | 3 842 | 878 | 10 | – | 1 525 | 7 059 |
| Zmniejszenia, w tym:(-) | (9 381) | (11 482) | (144 802) | (321 508) | (22 246) | (25 319) | (555 777) | (1 090 515) |
| Amortyzacja | (6 312) | (11 482) | (111 955) | (283 075) | (20 358) | (24 860) | – | (458 042) |
| Zmniejszenia stanu z tytułu zbycia | (3 046) | – | (12 280) | (2 536) | (868) | (15) | – | (18 745) |
| Zmniejszenia stanu z tytułu likwidacji | (23) | – | (2 841) | (4 358) | (507) | (166) | (96) | (7 991) |
| Zmniejszenia z tytułu oddania do eksploatacji | – | – | – | – | – | – | (554 458) | (554 458) |
| Zmniejszenia z tytułu utworzenia odpisu aktualizującego | – | – | (13 654) | (28 580) | (121) | (270) | (787) | (43 412) |
| Zmniejszenia z tytułu przekwalifikowania do nieruchomości inwestycyjnych | – | – | (4 072) | – | – | – | (436) | (4 508) |
| Różnice kursowe z przeliczenia | – | – | – | – | – | – | – | – |
| Zmniejszenia pozostałe | – | – | – | (2 959) | (392) | (8) | – | (3 359) |
| Wartość bilansowa netto na dzień 31.12.2014 roku |
520 207 | 332 848 | 1 815 832 | 2 444 008 | 133 164 | 105 316 | 553 731 | 5 905 106 |
Zestawienie brutto rzeczowych aktywów trwałych
| Grunty | Złoża mineralne | Budynki i budowle |
Maszyny i urządzenia |
Środki transportu | Pozostałe środki trwałe |
Rzeczowe aktywa trwałe w budowie |
Razem | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Na dzień 31.12.2015 roku | ||||||||
| Wartość bilansowa brutto | 541 473 | 345 615 | 2 713 957 | 4 549 017 | 255 650 | 223 629 | 927 000 | 9 556 341 |
| Skumulowane umorzenie(-) | (23 035) | (16 822) | (784 502) | (1 845 895) | (82 917) | (113 714) | – | (2 866 885) |
| Odpisy z tytułu utraty wartości(-) | (1 637) | – | (48 375) | (107 806) | (45 064) | (464) | (56 343) | (259 689) |
| Wartość bilansowa netto na dzień 31.12.2015 roku |
516 801 | 328 793 | 1 881 080 | 2 595 316 | 127 669 | 109 451 | 870 657 | 6 429 767 |
| Na dzień 31.12.2014 roku | ||||||||
| Wartość bilansowa brutto | 537 957 | 346 939 | 2 523 629 | 4 100 255 | 240 582 | 193 582 | 605 616 | 8 548 560 |
| Skumulowane umorzenie(-) | (16 470) | (14 091) | (674 932) | (1 575 546) | (70 754) | (87 947) | – | (2 439 740) |
| Odpisy z tytułu utraty wartości(-) | (1 280) | – | (32 865) | (80 701) | (36 664) | (319) | (51 885) | (203 714) |
| Wartość bilansowa netto na dzień 31.12.2014 roku |
520 207 | 332 848 | 1 815 832 | 2 444 008 | 133 164 | 105 316 | 553 731 | 5 905 106 |
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości i ich wykorzystanie
| Grunty | Budynki i budowle | Maszyny i urządzenia | Środki transportu | Pozostałe środki trwałe |
Rzeczowe aktywa trwałe w budowie |
Razem | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Wartość odpisów na dzień 01.01.2015 roku |
1 280 | 32 866 | 80 701 | 36 664 | 318 | 51 885 | 203 714 |
| Odpis aktualizujący ujęty w rachunku zysków i strat | 357 | 16 084 | 29 787 | 8 417 | 149 | 4 608 | 59 402 |
| Odwrócenie i wykorzystanie odpisu aktualizującego ujęte w rachunku zysków i strat(-) | – | (575) | (2 682) | (17) | -3 | (150) | (3 427) |
| Wartość odpisów na dzień 31.12.2015 roku |
1 637 | 48 375 | 107 806 | 45 064 | 464 | 56 343 | 259 689 |
| Wartość odpisów na dzień 01.01.2014 roku |
1 416 | 29 146 | 53 580 | 36 548 | 56 | 51 098 | 171 844 |
| Odpis aktualizujący ujęty w rachunku zysków i strat | – | 13 654 | 28 580 | 121 | 270 | 787 | 43 412 |
| Odwrócenie i wykorzystanie odpisu aktualizującego ujęte w rachunku zysków i strat(-) | (136) | (9 934) | (1 459) | (5) | (8) | – | (11 542) |
| Wartość odpisów na dzień 31.12.2014 roku |
1 280 | 32 866 | 80 701 | 36 664 | 318 | 51 885 | 203 714 |
W okresie sprawozdawczym Grupa utworzyła odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości rzeczowych aktywów trwałych w wysokości 59 402 tys. zł (2014 rok: 43 412 tys. zł), które zostały ujęte w pozostałych kosztach operacyjnych. Na kwotę tą składają się w szczególności:
- odpis na rzeczowe aktywa trwałe instalacji przerobu tłuszczów (segment Chemia) w łącznej kwocie 18 405 tys. zł, w tym głównie budynki i budowle 7 858 tys. zł i maszyny i urządzenia 9 493 tys. zł. Odpis został zawiązany w związku z ujemnymi wynikami finansowymi instalacji oraz zmniejszeniem prognozowanych przepływów pieniężnych w przyszłości wynikającym głównie z: niepełnego wykorzystania mocy produkcyjnych, znaczącego spadku cen głównego produktu – stearyny, wzrostu cen podstawowego surowca – tłuszczu zwierzęcego oraz wysokiej konkurencji ze strony rynku azjatyckiego wykorzystującego do produkcji olej palmowy. Wartość odzyskiwalna instalacji wynosi 52 740 tys. zł i została ustalona jako wartość użytkowa, przy zastosowaniu średnioważonego kosztu kapitału w wysokości 7,85% wyliczonego w ujęciu nominalnym po opodatkowaniu
- odpis na rzeczowe aktywa trwałe instalacji do produkcji dwusiarczku węgla, instalacji do produkcji siarczku sodu, cysterny oraz kontenery do transportu dwusiarczku węgla (segment Chemia) w łącznej kwocie 13 245 tys. zł, w tym głównie budynki i budowle 1 982 tys. zł, maszyny i urządzenia 3 110 tys. zł i środki transportu 8 079 tys. zł. Odpis został zawiązany w związku z podjęciem decyzji o zaprzestaniu produkcji dwusiarczku węgla w związku kwestią chłonności rynku oraz braku możliwości sprzedaży ilości gwarantującej opłacalność produkcji. Wartość odzyskiwalna wynosi 0 zł i została ustalona jako możliwa do uzyskania cena sprzedaży, pomniejszona o koszty sprzedaży. Przewiduje się, że wpływy ze złomowania i likwidacji aktywów pokryją koszty ich demontażu. Wycena wartości godziwej została zaklasyfikowana do poziomu 3 hierarchii wartości godziwej;
- odpis na rzeczowe aktywa trwałe i wartości niematerialne wytwórni cykoleksanonu z benzenu (segment Tworzywa) w kwocie 12 125 tys. zł, w tym głównie maszyny i urządzenia w kwocie 11 535 tys. zł. Wytwórnia Cykloheksanonu z benzenu obejmuje urządzenia służące do wytwarzania cykloheksanonu, materiału używanego w produkcji kaprolaktamu. Odpis został zawiązany w związku ze zmianą modelu biznesowego Grupy w zakresie produkcji tworzyw, zakończeniem inwestycji w instalację cykloheksanonu z fenolu, ograniczoną możliwością sprzedaży cykloheksanonu na rynku oraz podjęciem decyzji o zamknięciu Wytwórni Cykoleksanonu z benzenu w 2016 roku. Wartość odzyskiwalna aktywów została oszacowana według jej wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży i wynosi na dzień 31 grudnia 2015 roku 2 291 tys. zł. Wycena wartości godziwej została zaklasyfikowana do poziomu 3 hierarchii wartości godziwej. Wartość odzyskiwalna dotyczy budynków, które będą wykorzystywane w dalszej działalności. Dla pozostałych aktywów szacuje się, że wartość możliwa do uzyskania ze złomowania i likwidacji pokryje koszty ich demontażu;
- odpis na nieczynną instalację bezwodnika kwasu ftalowego (BKF) (pozostałe segmenty) w kwocie 7 876 tys. zł, w tym na budynki i budowle w kwocie 3 204 tys. zł i maszyny i urządzenia w kwocie 4 672 tys. zł. Wzrost wartości odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości instalacji BKF (w 2014 roku Grupa utworzyła na tę instalację odpis w wysokości 40.267 tys. zł) wynika ze zmiany szacunku wartości odzyskiwalnej Instalacji, określonej jako cena możliwa do uzyskania ze sprzedaży majątku pomniejszona o koszty sprzedaży. Wartość odzyskiwalna wynosi na dzień 31 grudnia 2015 roku 2 249 tys. zł (na 31 grudnia 2014 roku: 11 873 tys. zł). Wycena wartości godziwej została zaklasyfikowana do poziomu 3 hierarchii wartości godziwej.
Pozostałe odpisy dotyczyły środków trwałych, które nie są użytkowane i w najbliższym czasie zostaną postawione w stan likwidacji lub zostaną fizycznie zlikwidowane. Wykorzystanie odpisu aktualizującego środków trwałych dotyczy środków trwałych, które zostały postawione w stan likwidacji, zlikwidowane lub sprzedane, na które wcześniej utworzony był odpis. W bieżącym okresie nie zaszły przesłanki wskazujące na możliwość odwrócenia rozpoznanego w ubiegłych latach odpisu z tytułu utraty wartości rzeczowych aktywów trwałych instalacji polioksymetylenu (POM) w segmencie Tworzywa.
Nakłady na istotne rzeczowe aktywa trwałe w budowie
Do najistotniejszych nakładów inwestycyjnych składających się na rzeczowe aktywa trwałe w budowie należą:
- budowa nowej Elektrociepłowni w Grupie Azoty ZAK S.A., której celem jest odtworzenie mocy wytwórczych energii cieplnej i elektrycznej elektrociepłowni w oparciu o rozwiązania zgodne z rosnącymi wymaganiami środowiskowymi. Poniesione nakłady na dzień 31 grudnia 2015: 199 651 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2014 roku: 65 549 tys. zł),
- węzeł oczyszczania spalin wraz z modernizacją elektrociepłowni ECII w Grupie Azoty POLICE, którego celem jest dostosowanie pracy instalacji elektrociepłowni do wymagań Dyrektywy Unijnej IED. Poniesione nakłady na dzień 31 grudnia 2015: 117 914 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2014 roku: 60 294 tys. zł),
- budowa Wytwórni Poliamidów II w Jednostce Dominującej. Poniesione nakłady na dzień 31.12.2015 roku wynoszą: 60 948 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2014 roku: 2 325 tys. zł),
- budowa Instalacji Granulacji Mechanicznej II w Jednostce Dominującej. Poniesione nakłady na dzień 31.12.2015 roku wynoszą: 30 336 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2014 roku: 5 532 tys. zł),
- budowa Magazynu Nawozów luzem o pojemności 10 000 ton wraz z urządzeniami towarzyszącymi w Jednostce Dominującej. Poniesione nakłady na dzień 31 grudnia 2015 roku wynoszą 41 753 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2014 roku: 10 621 tys. zł),
- budowa Turbozespołu upustowo kondensacyjnego w EC-20 Mw w Jednostce Dominującej. Poniesione nakłady na dzień 31 grudnia 2015 roku wynoszą 29 704 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2014 roku 265 zł),
- modernizacja instalacji amoniaku w Grupie Azoty Police. Poniesione nakłady na dzień 31 grudnia 2015 roku wynoszą 29 497 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2014 roku 0 zł),
- budowa instalacji do produkcji propylenu metodą PDH w Grupie Azoty Police. Poniesione nakłady na dzień 31 grudnia 2015 wynoszą 21 277 (na dzień 31 grudnia 2014 roku 0 zł).
Rzeczowe aktywa trwałe w leasingu finansowym
| na dzień 31.12.2015 |
na dzień 31.12.2014 |
|
|---|---|---|
| Wartość bilansowa rzeczowych aktywów trwałych w leasingu finansowym | 21 890 | 29 733 |
Grupa użytkuje na podstawie umowy leasingu finansowego głównie sprzęt komputerowy, infrastrukturę informatyczną, katalizatory oraz środki transportu, w skład których wchodzą lokomotywy, wagony, samochody osobowe i wózki widłowe.
Zabezpieczenia
Na dzień 31 grudnia 2015 roku wartość bilansowa netto nieruchomości (budynki i budowle) oraz maszyn i urządzeń stanowiących zabezpieczenie kredytów bankowych wynosiła 26 120 tys. zł (31 grudnia 2014 roku: 555 860 tys. zł).
| Tytuł zobowiązania/ograniczenia w dysponowaniu | na dzień 31.12.2015 |
na dzień 31.12.2014 |
|---|---|---|
| Kredyt bankowy/hipoteki | 21 184 | 199 334 |
| Kredyt bankowy/zastaw rejestrowy | 4 936 | 354 646 |
| Kredyt bankowy/przewłaszczenia | – | 1 880 |
| 26 120 | 555 860 |
W 2015 roku w Grupie Azoty wdrożono program Nowego Finansowania, który zawiera: Umowę Kredytu Odnawialnego, Umowę o Finansowanie Wewnątrzgrupowe, Umowę Kredytową z EBOiR i EBI. W związku z czym większość zabezpieczeń na majątku Grupy została zwolniona.
